معایب و مضرات نگهداری حیوانات خانگی

بر اساس گزارش سازمان بهداشت جهانی (WHO) ، از میان حدود ۱۱۰۰ عامل بیماریزا، ۲۳۸ عامل از طریق حیوانات به انسان منتقل می شود . در دهه ۱۲۸۰، این طرز تفکر رواج یافته بود که نگهداری حیوانات خانگی با افزایش طول عمر انسان همراه است، چرا که تنهایی او را پر می کند. اما بررسی هایی که در سال های بعد صورت گرفت، نتایج معکوسی را در برداشت. انواع عفونت های باکتریایی قارچی و انگلی، آلرژی ها و جراحات ناشی از این حیوانات، بخصوص در افرادی که سیستم ایمنی ضعیفی دارند، کودکان، زنان باردار و بیمارانی با اندام های پیوندی، باعث بروز بیماری های خطرناک و حتی کشنده می شود . حیواناتی مانند سگ، گربه، حیوانات کوچک )موسوم به جیبی( مانند موش و خرگوش، پرندگان و  ماهی ها جزو حیوانات خانگی محسوب می شوند .

بیماری های مرتبط با سگ ها

کمپیلوباک تر یکی از باکتری هایی است که از طریق مدفوع سگ ها انتقال می یابد و می تواند باعث عفونت دستگاه گوارش و عوارضی مانند اسهال، اسهال خونی، تب، دردهای شکمی، تهوع، استفراغ و در موارد نادر نوعی بیماری در سیستم عصبی شود . لپتوسپیرا نیز باکتری دیگری است که عامل بیماری لپتوسپیروز است و انتقال آن از سگ ها به انسان می تواند علائمی شبیه به آنفلوآنزا ازجمله تب ناگهانی، سردرد شدید، قرمزی چشم ها، دردهای عضلانی، خستگی، تهوع و گاهی لکه های قرمزرنگ روی پوست ایجاد کند که معمولا پس از ۱۰ تا ۳۰ روز دوره نهفته آشکار می شوند. این بیماری در موارد حاد می تواند باعث نارسایی کبد و کلیه و حتی مرگ شود. باکتری دیگری موسوم به کریپتو سپوریدیوم ریدیوزیس که اغلب از طریق بچه سگ ها منتقل می شود، علائمی مانند کمپیلوباک تر ایجاد می کند، درمان بیماری حاصل از آن دشوار است و داروهایی مانند پارومومایسین که علیه آن تجویز می شود، دارای عوارض زیادی است . همچنین لیشمانی، نوعی بیماری انگلی است که می تواند از برخی حیوانات، از جمله سگ ها به انسان منتقل شود و پوست یا اندام های داخلی را درگیر کند . عوارض نوع پوستی آن به صورت زخم هایی ظاهر می شود که ممکن است دردناک یا بدون درد و همراه با غده هایی متورم باشند. چنانچه این نوع از لیشمانی درمان نشود، جای زخم ها می تواند برای
همیشه روی پوست باقی بماند .

در نوع دیگر لیشمانی، اندام های داخلی مانند طحال و کبد متورم می شوند، چنانچه این فرم از بیماری درمان نشود، می تواند بسیار خطرناک باشد و منجر به مرگ شود. از سایر بیماری های منتقل شونده از طریق سگ ها )به طور غیرمستقیم با گزش کنه ها( می توان به بیماری لیم که نوعی عفونت باکتریایی بوده و با زخم های بزرگ پوستی همراه است، اشاره کرد. عفونت ژیاردیایی، ابتلا به دیپلیدیوم )نوعی کرم نواری( ، کرم قلابدار که آلودگی آن می تواند از طریق خوردن یا نفوذ از پوست )معمولا پا ها( اتفاق بیفتد و باعث التهاب، قرمزی و خارش پوست شود همچنین کرم حلقوی، بیماری بروسلوز و بیماری کشنده هاری از بیماری های دیگری هستند که از سگ ها به انسان منتقل می شوند .

بیماری های مرتبط با گربه

توکسوپلاسموز یکی از بیماری های منتقل شونده توسط گربه هاست که از انگلی موسوم به توکسوپلاسمیلا و از طریق مدفوع حیوان انتقال می یابد. بیماران تحت مداوای سرطان و افراد با سیستم ایمنی ضعیف، مستعد ابتلا به این بیماری هستند. توکسوپلاسموز در زنان باردار می تواند منجر به سقط جنین شود. عفونت پلیگ )پرسینیاپستیس(، عفونت باکتریایی دیگری است که می تواند از طریق گزیدن کک، از حیواناتی مانند گربه و جوندگان به انسان منتقل شود. علائمی مانند تب، لرز، ضعف، تورم و درد غدد لنفاوی و نیز عفونت ریه ها در این بیماری آشکار می شود. عفونت می تواند به سایر بخش های بدن نیز برسد و چنانچه بیماری بلافاصله درمان نشود، ممکن است منجر به مرگ شود .

عامل بیماری دیگری که از طریق خراشیدگی ها و گازگرفتگی های گربه انتقال می یابد، بروتونلاهنسلا نامیده می شود که بیماری CSD را ایجاد می کند که باعث تورم غدد لنفاوی، تب، سردرد، بی اشتهایی، بیماری های کبدی و زخم های پوستی می شود . عفونت ناشی از کوکسیلا برنتی )تب کیو( نیز بیماری باکتریایی دیگری است که از طریق گربه ها انتقال می یابد. همانند سگ ها، بیماری های باکتریایی از قبیل عفونت ناشی از کمپیلوباک تر، کریپتوسپوریدیوم ریدیوزیس، دیپلیدیوم، لپتوسپیروزیس، بیماری ویروسی هاری و بیماری انگلی ناشی از کرم های قلابدار و کرم های حلقوی نیز می تواند از طریق گربه ها به انسان منتقل شود .

بیماری های مرتبط با پرندگان

اگرچه بیماری هایی که با لمس یا نگهداری پرندگان به وجود می آیند نادرند، اما انواع پرندگان نیز می توانند میکروب هایی را به انسان انتقال دهند. به عنوان مثال، جوجه ها و اردک ها می توانند باکتری سالمونلا را انتقال دهند. همچنین انواع طوطی ها، باکتری کلامیدیاسی تاچی را انتقال می دهند که عامل ایجاد بیماری سیتاکوزیس است . همچنین نوعی بیماری انگلی موسوم به کریپتوکوکوزیس می تواند از طریق فضولات کبوتر ها انتقال یابد که باعث عفونت های ریوی و زخم های پوستی می شود .

تب طوطی

تب طوطی نوعی بیماری است که از طریق پرندگان گروه منقار طوطی ها به انسان منتقل می شود. البته دیگر پرندگان نیز درصورت ابتلا به تب روده )به خصوص در تابستان (، با دفع باکتری سالمونلا از طریق مدفوع می توانند موجب به خطر افتادن سلامتی انسان ها، خصوصا افراد ضعیف و بچه ها شوند. خوشبختانه این بیماری درمان پذیر است و بیشتر در اثر عدم رعایت بهداشت در اماکنی همچون رستوران ها به انسان منتقل می شود .

بیماری های ناشی از حیوانات خانگی کوچک

این حیوانات شامل جوندگانی هستند که به دلیل کوچکی می توانند در جیب جای بگیرند. ازجمله این حیوانات که معمولا در قفس ها نگهداری می شوند، می توان به انواع موش ها، خرگوش، همس تر )جانوری شبیه موش( و راسو اشاره کرد . بیماری سالمونلا و ویروس لنفوسیتیک کریومننژیتیس می تواند از جوندگان خانگی منتقل شود. این بیماری می تواند باعث سردرد، تب، استفراغ و گلودرد شود. همچنین تورم اعصاب در این بیماری منجر به کرختی و بی حسی در بازو ها یا پا ها شده و تورم مغز )آنسفالیت( نیز موجب مشکلات یادگیری، گیجی و زوال عقل می شود. در زنان باردار نیز می تواند منجر به سقط جنین یا آسیب به آن شود .
ماهی ها و بیماری های مرتبط با آن ها: ماهی ها و دوزیستانی مانند قورباغه و وزغ که در آب زندگی می کنند، می توانند باکتری هایی را که باعث بیماری در افراد می شوند، منتقل کنند، از جمله عفونت سالمونلایی می تواند از آب آکواریوم ها انتقال پیدا کند . آلرژی نسبت به حیوانات خانگی ۱۰ تا ۱۳ درصد افراد بخصوص افرادی که سیستم ایمنی ضعیفی دارند، نسبت به پروتئین های آلرژن موجود در پوست، بزاق یا ادرار حیوانات خانگی واکنش نشان می دهند . مایعاتی که از بدن سگ ها و گربه ها ترشح می شوند و نیز پوست های مرده آن ها )هنگام پوست ریزی( ، حاوی مواد آلرژی زای چسبناکی است که می تواند به دیوار ها، لباس ها و سطوح دیگر بچسبد و وقتی به غشاهای روی چشم ها و بینی می رسد، باعث تورم و خارش این غشاء ها و گرفتگی بینی می شود. همچنین بسیاری از ذرات ریز آلرژن می توانند وارد ریه ها شوند و باعث سرفه، خس خس سینه و تنگی نفس شوند. در ضمن افراد بسیار حساس، دچار بثورات جلدی شدیدی روی صورت، گردن و بالای سینه می شوند. تماس افراد مبتلا به آسم با گربه نیز می تواند خطرناک باشد